Το ελαιόλαδο και το Soparnik είναι απαραίτητα για τους Κροάτες το Πάσχα

Οι Χριστιανοί της Κροατίας δεν μπορούν να φανταστούν την πιο σημαντική γιορτή του χρόνου, το Πάσχα, χωρίς ελιές και ελαιόλαδο. Η Μεγάλη Εβδομάδα ξεκίνησε την Κυριακή των Βαΐων με την ευλογία των κλαδιών ελιάς.

"Κατά την είσοδό τους στην Ιερουσαλήμ, οι άνθρωποι επευφημούσαν τον Ιησού, κουνώντας κλαδιά ελιάς και φοίνικα», δήλωσε ο Milan Zgrabljić, ο αρχιεπίσκοπος του Zadar, της πέμπτης μεγαλύτερης πόλης της Κροατίας.

Μετά την ευλογία, ο Zgrabljić οδήγησε την πομπή στον καθεδρικό ναό της Αγίας Αναστασίας στο κέντρο της αρχαίας πόλης, που θεωρείται παλαιότερη από τη Ρώμη. Όλοι κρατούσαν στα χέρια τους κλαδιά ελιάς.

"Δεν αρκεί να κρατάμε κλαδιά ελιάς στα χέρια μας. είναι απαραίτητο να μετατρέψουμε τα κλαδιά της ελιάς σε τρόπαια αγάπης, τρόπαια νίκης επί του μίσους, αναταραχής, διαμάχες, μισαλλοδοξίας, αναταραχής, καυγάδες, διαφωνίες και κάθε μορφής ανηθικότητας», είπε ο Ζγκράμπλιτς.

Η Μεγάλη Εβδομάδα συνεχίζεται τη Μεγάλη Πέμπτη με τον αγιασμό των ελαιόλαδων που δώρησαν ελαιοκαλλιεργητές από το Žman στο νησί Dugi Otok. Τα ελαιόλαδα μεταφέρονταν στο Ζαντάρ με bracera, ένα παραδοσιακό κάπρο.

Ο επίσκοπος θα ευλογήσει τρία λάδια: το άρρωστο λάδι, που χρησιμοποιείται για να αλείψει τον άρρωστο. Κατηχουμένιο λάδι, που χρησιμοποιείται για το χρίσμα του βαπτισμένου. και χρίσμα, μείγμα ελαιόλαδου και ευωδίου (κυρίως βάλσαμου), που χρησιμοποιείται σε βαπτίσεις, επιβεβαιώσεις και ιερατικές και επισκοπικές χειροτονίες.

Η Μεγάλη Παρασκευή τιμά το πάθος, τη σταύρωση και τον θάνατο του Ιησού. Την ημέρα εκείνη η νηστεία είναι υποχρεωτική για τους πιστούς.

Στην ηπειρωτική Κροατία καταναλώνονται συχνότερα φασόλια, αποξηραμένα φρούτα, κομπόστες, στρούντελ τυριών και ζύμη με καρύδια και παπαρουνόσπορους, μαζί με ψάρια του γλυκού νερού, όπως ο κυπρίνος και ο λούτσος.

Στην παράκτια Κροατία, συμπεριλαμβανομένης της Ίστριας, του Κβάρνερ και της Δαλματίας, οι ντόπιοι διακόπτουν τη νηστεία τους με μια ποικιλία από θαλασσινά και ψάρια θαλασσινού νερού, συνοδευόμενα από έξτρα παρθένο ελαιόλαδο. Μαζί με πολυάριθμες λιχουδιές του Μεσογειακή διατροφής, το ιδιαίτερο είναι το Soparnik.

"Κάποτε ήταν το φαγητό των φτωχών, αλλά σήμερα παράγεται και καταναλώνεται ευρέως», είπε ο Josip Roguljić, από την Kučina, μια μικρή πόλη στις νότιες πλαγιές του όρους Mosor.

Το Kučine είναι ένα προάστιο του Solin, περίπου δέκα χιλιόμετρα από το Σπλιτ, τη μεγαλύτερη πόλη της Δαλματίας και τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Κροατίας.

"Η παραγωγή του Soparnik είναι μια οικογενειακή παράδοση», είπε ο Roguljić. Είναι το νεότερο μέλος της OPG Roguljić, μιας οικογενειακής επιχείρησης που αποτελείται από τη μητέρα του, Mirjana, τον πατέρα, τον Marin και τον μεγαλύτερο αδερφό, Ivan, μαζί με αυτόν και τη σύζυγό του, Antea.

Συνεχίζουν την παράδοση των προγόνων τους, καλλιεργώντας 500 ελαιόδεντρα και φροντίζοντας 180 μελίσσια στο Kučine και στο νησί Σόλτα.

Παράγουν έξτρα παρθένο ελαιόλαδο ψυχρής έκθλιψης, μέλι και άλλα μελισσοκομικά προϊόντα. Στους πρόποδες του όρους Mosor, έχουν ένα μαντρί με 30 κεφάλια βοοειδή, αγελάδες και μοσχάρια. Οι αυτόχθονες ποικιλίες σύκων Poljarica, Bilica και Mletkinje αναπτύσσονται στο χωράφι Kučina με εποχιακά λαχανικά.

"Η γεωργία είναι ένα υπαίθριο εργοστάσιο», είπε ο Roguljić. ​"Γι' αυτό ασχολούμαστε με αρκετές δραστηριότητες. Ποτέ δεν ξέρεις πότε θα αποτύχει. Αν οι ελιές δεν καρποφορήσουν για ένα χρόνο, έχουμε μελισσοκομικά προϊόντα και το αντίστροφο. Φυσικά, είναι καλύτερο όταν όλα πάνε καλά».

Ένας επίσημα εκπαιδευμένος γεωπόνος, ο Roguljić παρασκευάζει επίσης το Soparnik, ένα παραδοσιακό ζαχαροπλαστείο.

"Οι οικογένειες της μητέρας και του πατέρα μου παράγουν το Soparnik από αμνημονεύτων χρόνων», είπε ο Roguljić. ​"Η επιθυμία να διατηρήσουμε την παράδοση μας ώθησε να συνεχίσουμε στα χνάρια των προγόνων μας και να σώσουμε παλιές συνταγές και μεθόδους παραγωγής από το να ξεχαστούν».

Το Soparnik, που ονομάζεται επίσης Uljenak και Zeljanik, είναι ένα παραδοσιακό πιάτο που προέρχεται από την ενδοχώρα του Σπλιτ. Αυτό το απλό πιάτο παρασκευάστηκε χρησιμοποιώντας υλικά που ήταν διαθέσιμα σχεδόν σε κάθε νοικοκυριό: αλεύρι σίτου, κόκκινο κρεμμύδι, ελαιόλαδο και σκόρδο.

Η ζύμη ζυμώνεται από αλεύρι σίτου και απλώνεται σε σινιά, στρογγυλά τραπέζια. Η γέμιση γίνεται με ελβετικό σέσκουλο, το οποίο πλένεται, ψιλοκόβεται και αλατίζεται για να μαλακώσει. Προστίθεται κόκκινο κρεμμύδι σε λεπτές φέτες και στη συνέχεια η υγρασία στύβεται με το χέρι για να μην είναι πολύ υγρό. Το ελαιόλαδο προστίθεται τελευταίο.

Η γέμιση απλώνεται πάνω στη μια τεντωμένη κρούστα και σκεπάζεται με την άλλη. Η ζύμη απλώνεται με ξύλινο ρολό. Η πίτα ψήνεται στο μάτι της κουζίνας και σκεπάζεται με χόβολη. Όταν η ζύμη είναι έτοιμη την αλείφουμε με λάδι και σκόρδο.

Παλαιότερα το Soparnik παρασκευαζόταν μόνο τις μέρες της νηστείας. Ωστόσο, από την ένταξή του στο Κατάλογος Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO, έχει γίνει απαραίτητο σε κάθε φεστιβάλ της Δαλματίας.

Αν και ορισμένοι παραγωγοί τροφίμων ξεκίνησαν να παράγουν μαζικά τη ζύμη, η οικογένεια Roguljić εξακολουθεί να ακολουθεί την παραδοσιακή συνταγή και μέθοδο παραγωγής.

"Η ουσία ενός καλού Soparnik βρίσκεται στο υψηλής ποιότητας, φυσικά καλλιεργημένο σέσκουλο, το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο», είπε.

Η πιο διαδεδομένη μέθοδος παρασκευής είναι η Poljica, η οποία είναι αλμυρή. Ωστόσο, υπάρχουν και δύο γλυκές εκδοχές του πιάτου που ονομάζονται Kučinski και Žrnovački. Ο τρόπος παρασκευής είναι ο ίδιος μέχρι το τελικό στάδιο, όταν προστίθενται αλεσμένα καρύδια και σταφίδες με ελαιόλαδο. Σε αντίθεση με το Žrnovački, γλυκαίνεται με ζάχαρη και ψιλοκομμένα αμύγδαλα ή καρύδια.

"Λάβαμε ρεκόρ παραγγελιών και συνεχίζουν να φτάνουν», είπε ο Ivan Roguljić. Φρεσκοψημένα Soparnika, ελαιόλαδο, μέλι και προϊόντα μέλισσας παραδίδονται στις διευθύνσεις οικιών γνωστών πελατών και ο αριθμός τους αυξάνεται.

Το παραδοσιακό πασχαλινό τραπέζι στην Κροατία δεν ανέχεται πολλά πειράματα: το pinca, το kuglof, το βραστό ζαμπόν, το χρένο, τα φρέσκα κρεμμυδάκια και τα βραστά αυγά σερβίρονται συνήθως για πρωινό.

Για μεσημεριανό, συνήθως παρασκευάζεται ψητό: μοσχαρίσιο κρέας και πατάτες, λιγότερο συχνά πουλερικά, χοιρινό ή μπριζόλες και πιο συχνά νεαρό ψητό αρνί, με φρέσκα κρεμμυδάκια και νέες πατάτες.

Η πρόσφατα διορισμένη πρεσβευτής των Ηνωμένων Πολιτειών στην Κροατία, Nathalie Rayes, δεν μπόρεσε επίσης να αντισταθεί στο παραδοσιακό γεύμα κατά τη διάρκεια πρόσφατης επίσκεψης στο Slunj, κοντά στις λίμνες Plitvice στη Λίκα. Παρήγγειλε αυτό το παραδοσιακό έδεσμα σε γνωστό εστιατόριο, το οποίο σερβίρεται με το απαραίτητο φρέσκο ​​κρεμμυδάκι.

"Πολλοί από εσάς μου προτείνατε να δοκιμάσω το αρνί. Και το έκανα, εδώ στο Slunj, και ήταν απολύτως νόστιμο. Δεν είναι περίεργο που είναι τόσο δημοφιλές», είπε Έγραψε στην πλατφόρμα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης Χ με ένα βίντεο να δειγματίζει το αρνί για πρώτη φορά.

Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, οι περισσότεροι Κροάτες σκοπεύουν να ξοδέψουν 50 έως 70 ευρώ για την προετοιμασία του πασχαλινού μεσημεριανού γεύματος, 20 τοις εκατό λιγότερο από πέρυσι. Ωστόσο, το ελαιόλαδο, το Soparnik και το αρνί δεν είναι μεταξύ των συστατικών που σκοπεύουν να περιορίσουν.