Επαναλαμβάνουμε το κατεστραμμένο τοπίο της Νότιας Απουλίας από την Xylella

Μία από τις κοινότητες στη νότια Ιταλία της οποίας ο αρχαίος πολιτισμός παραγωγής ελαιολάδου ήταν επηρεάστηκε βάναυσα από την Xylella fastidiosa η επιδημία ξεκινά σε μια νέα αρχή.

Τοπικές αρχές, επιστήμονες και γεωργικοί σύλλογοι εργάζονται από κοινού για να αναδημιουργήσουν το τοπίο του Οτράντο, στην καρδιά της επαρχίας Σαλέντο της Απουλίας.

Το Ερευνητικό Κέντρο για τη Γεωργία (CREA), το Πανεπιστήμιο του Σαλέντο και ο δήμος του Οτράντο ξεκίνησαν μια πειραματική πρωτοβουλία αναδάσωσης.

Η ιδέα είναι να καλλιέργεια νέας βιοποικιλότητας στην επαρχία όπου κάποτε ευδοκιμούσαν τα ελαιόδεντρα φυτεύοντας φυτικά είδη Xylella fastidiosa.

"Το τοπίο είναι ένα κρίσιμο μέρος της ταυτότητας ενός πληθυσμού», είπε ο Fabio Pollice, κοσμήτορας του Πανεπιστημίου του Salento. Olive Oil Times. ​"Το τοπίο είναι η σύνθεση πολιτιστικών και περιβαλλοντικών στοιχείων».

"Το να φροντίζουμε το τοπίο μας σημαίνει να φροντίζουμε την ταυτότητά μας και να το προβάλλουμε στο μέλλον», πρόσθεσε. ​"Η αναγέννηση του τοπίου σημαίνει την ανοικοδόμηση της οικοσυστημικής ισορροπίας που ήταν ο πλούτος αυτής της περιοχής για αιώνες. Αυτός είναι ο λόγος που αυτό είναι ένα πολιτιστικό έργο».

Οι υποστηρικτές της πρωτοβουλίας είπαν ότι αντιπροσωπεύει μια κοινή προσπάθεια για να επαναφέρουμε την πολιτιστική κληρονομιά του Οτράντο, συνδέοντάς την με την ανάπτυξη τουριστικών ευκαιριών και εργαζόμαστε για τη συμμετοχή των νεότερων γενεών.

Αρκετά τοπικά λύκεια συμμετέχουν σε ημέρες επαναφύτευσης με περιβαλλοντολόγους, αρχιτέκτονες, επιχειρηματίες αγροδιατροφικών προϊόντων, κηπουρικά κέντρα και αγροτικούς συνεταιρισμούς.

Για αιώνες, το Salento ήταν η καρδιά της παραγωγής ελαιολάδου στην Απουλία και μια από τις πιο σχετικές παραγωγικές επαρχίες της περιοχής. Παρά τη μάστιγα της Xyella fastidiosa, η Απουλία παραμένει η πιο σημαντική περιοχή παραγωγής ελαιολάδου της Ιταλίας.

Ωστόσο, η καταστροφή που προκάλεσε η Xylella fastidiosa την τελευταία δεκαετία έχει τροποποιήσει πλήρως το τοπίο του νότιου τμήματος της περιοχής, που βρίσκεται στην ​»τακούνι της μπότας της Ιταλίας.

Το βακτήριο μολύνει τα ελαιόδεντρα και προκαλεί το σύνδρομο γρήγορης παρακμής της ελιάς, μια θανατηφόρα ασθένεια χωρίς θεραπεία.

Η εξάπλωση της Xyella fastidiosa έχει κατέστρεψε την τοπική οικονομία και περιβάλλον. Ο θάνατος εκατομμυρίων ελαιόδεντρων έχει αλλάξει δραστικά το φυσικό περιβάλλον και τις ζωές εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων.

Η τρέχουσα παραγωγή ελαιολάδου στο νότο, όπου είναι ακόμα δυνατή, είναι μόνο ένα μικρό κλάσμα από αυτό που ήταν.

Με την πάροδο του χρόνου, πολλά τοπικά έργα έχουν χρηματοδοτηθεί για τη στήριξη του μετασχηματισμού των τοπικών αγροκτημάτων και της υιοθέτησης νέων καλλιεργειών.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, έχουν φυτευτεί νέα ελαιόδεντρα Leccino και Favolosa, τα οποία είναι πιο ανθεκτικά στο Xylella fastidiosa. Ωστόσο, όλα έχουν αλλάξει για τους κατοίκους της περιοχής.

"Είναι αλήθεια ότι η Ξυλέλλα σκότωσε τις ελιές μας αλλά δεν σκότωσε την ταυτότητά μας. Είμαστε έτοιμοι να ξαναχτίσουμε το τοπίο. Η ομορφιά του είναι μέσα μας», είπε η Pollice.

Ο Pantaleo Piccinno, πρόεδρος της Salento-Jonic Agriculture Quality District (DAJS), μεταξύ των οργανώσεων που συμμετέχουν στο έργο, είπε Olive Oil Times σε ένα Συνέντευξη Απριλίου 2022 ότι ο στόχος αυτών των τύπων έργων είναι η αναζωογόνηση της Απουλίας.

"Στόχος είναι να επαναφέρουμε τη γεωργία και το εισόδημα σε περιοχές που έχουν πληγεί σοβαρά από την Ξυλέλλα», είπε. ​"Εργαζόμαστε με μια νέα προσέγγιση για να αντικαταστήσουμε τους κατεστραμμένους ελαιώνες με νέες καλλιέργειες, να αναδιαμορφώσουμε την επικράτειά μας και να δώσουμε δύναμη στις αγροτικές της υπερέχειες».

Όσον αφορά την πρωτοβουλία του Οτράντο, η πόλη είναι πλήρως βυθισμένη στο πολυετές έργο με τις ελπίδες να κερδίσει την υποψηφιότητα ως Πολιτιστική Πρωτεύουσα του Έθνους, ένα βραβείο που απονέμεται σε κοινότητες που έχουν κάνει εξαιρετικές προσπάθειες για την προώθηση της κληρονομιάς και των παραδόσεων τους.

"Έχουμε χρησιμοποιήσει ένα τέτοιο έργο για το εθνικό βραβείο ως μέσο για να στηρίξουμε την κοινότητα στην εστίαση στην ανάπτυξη της επικράτειάς μας μέσω του δικού της πολιτισμού», δήλωσε η Pollice. ​"Ο πολιτισμός ήταν πάντα ο μοχλός ανάπτυξης σε μια πόλη που ιστορικά αντιπροσωπεύει μια πύλη μεταξύ των κοινοτήτων της ανατολικής και της δυτικής Μεσογείου».

"Οποιοδήποτε πολιτιστικό έργο μπορούμε να σκεφτούμε δεν μπορεί να αναπτυχθεί χωρίς την πρωτοβουλία του τοπίου», πρόσθεσε. ​"Ως πανεπιστήμιο, σκεφτήκαμε αρκετές ιδέες για την προώθηση της κουλτούρας του Οτράντο και στη συνέχεια τις μοιραστήκαμε με την τοπική κοινωνία. Η αντίδρασή τους ήταν ομόφωνη: όλα εξαρτώνται από την ανάπλαση του τοπίου».

Ο ντόπιος πληθυσμός καλλιεργούσε ελιές για γενιές και οι περισσότερες οικογένειες διαχειρίζονταν τους δικούς τους ελαιώνες. Η παραγωγή ελαιολάδου συνόδευσε την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της περιοχής. Η απώλεια αυτού του τοπίου έχει δημιουργήσει ένα εκτεταμένο πολιτιστικό και συναισθηματικό αποτέλεσμα.

"Εκεί η κοινότητα ήθελε να επικεντρώσει τις προσπάθειές της», είπε η Pollice. ​"Όλοι ρώτησαν, ​»τι θα συμβεί σε εμάς αν δεν μπορέσουμε να ξαναχτίσουμε τη σχέση μας με το τοπίο μας;». ”

"Το τοπίο είναι μια κοινοτική κληρονομιά που προκύπτει από τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ ανθρώπου και φύσης. Επομένως, είναι μια κοινωνική έννοια που αναπτύσσεται με την πάροδο του χρόνου, ένας χώρος όπου η σχέση μιας κοινότητας με την περιοχή τείνει να διευθετηθεί», πρόσθεσε. ​"Και αυτός είναι ο λόγος που κάθε κοινότητα είναι διαφορετική αφού προσάρμοσε την επικράτειά της στις αξίες και τις δραστηριότητές της».

Ένα από τα πολιτιστικά εικονίδια του έργου είναι το μωσαϊκό μήκους 16 μέτρων του καθεδρικού ναού του Οτράντο, ένα 12^th-Έργο του αιώνα που αποτελείται από περισσότερα από 600,000 πλακίδια που αντιπροσωπεύουν τους πολλούς πολιτισμούς και θρησκείες που επηρέασαν την ιστορία της πόλης.

"Ο πολιτισμός είναι ένα σύνολο μερών που σχετίζονται αρμονικά μεταξύ τους, ένα σύστημα αξιών και δομών», είπε η Pollice. ​"Δεν είμαστε τίποτα άλλο από πλακάκια ενός μωσαϊκού, όπου ο πολιτισμός δεν είναι προϊόν ενός ατόμου, αλλά το μωσαϊκό προσώπων των οποίων η ταυτότητα παραμένει στο τοπίο».

"Δεν είναι απλώς μια προσπάθεια αναδάσωσης. είναι ένας τρόπος να φέρουμε την τοπική κοινωνία και τον νεότερο πληθυσμό να ξαναχτίσουν τη σχέση με το τοπίο τους, καθιστώντας το αντικείμενο ενός κοινού σχεδιασμού, με την αίσθηση ότι είναι μέρος μιας κοινότητας τοπίου».