Η Xylella έφτασε στην Ιταλία από ένα εργοστάσιο καφέ της Κόστα Ρίκα, λένε οι ερευνητές

Μια διεθνής ομάδα επιστημόνων διερεύνησε το διαρκές ερώτημα του πώς Xylella fastidiosa έφτασε στην Ευρώπη και προσαρμόστηκε στο νέο της περιβάλλον.

Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο Microbial Genomics, ρίχνει νέο φως στην προέλευση των βακτηρίων Xylella fastidiosa και πώς έχει εξελιχθεί το παθογόνο, σκοτώνοντας εκατομμύρια ελαιόδεντρα στην Απουλία.

Ενώ η παρουσία του βακτηρίου ήταν αρχικά επιβεβαιώθηκε στην Ευρώπη το 2013, υπάρχουν πολύ λίγες πληροφορίες σχετικά με τη βιολογική σχέση μεταξύ των γονότυπων των βακτηρίων και των ειδών φυτών ξενιστών, η οποία είναι ιδιαίτερα σημαντική ως Xylella fastidiosa συνεχίζει να εξαπλώνεται σε όλη την Ευρώπη.

Αναλύοντας έναν πληθυσμό στελεχών από ιταλικές ελιές και στενά συνδεδεμένα γονιδιώματα από άλλα είδη φυτών και τοποθεσίες, οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η ιταλική εστία προκλήθηκε από ένα μόνο φυτό καφέ που εισήχθη από την Κεντρική Αμερική το 2008.

Η μελέτη διήρκεσε πέντε χρόνια - από το 2013 έως το 2017 - κατά τη διάρκεια των οποίων οι επιστήμονες συνέλεξαν δείγματα κλαδιών από περισσότερα από 70 δέντρα με σύνδρομο γρήγορης παρακμής ελιάς, την ασθένεια που προκαλείται από την Xylella fastidiosa, χρησιμοποιώντας ένα νέο πρωτόκολλο για την εξαγωγή του DNA των δέντρων.

Οι γονιδιωματικές αλληλουχίες του προϊόντος απομόνωσης Xylella fastidiosa που επηρεάζουν τα ελαιόδεντρα συγκρίθηκαν στη συνέχεια με τρία προϊόντα απομόνωσης καφέ και πικροδάφνης από την Κόστα Ρίκα, τα οποία είχαν προηγουμένως προσδιοριστεί αλληλουχία και ήταν διαθέσιμα στο κοινό.

Προηγούμενες μελέτες – και πολυάριθμες αναφορές φυτών καφέ μολυσμένων με Xylella fastidiosa που εισήχθησαν στην Ευρώπη από την Κεντρική Αμερική – εντόπισαν το ίδιο βακτήριο σε ορισμένα φυτά της Κεντρικής Αμερικής. Ωστόσο, δεν υπήρχαν επιστημονικές αποδείξεις γενετικής συσχέτισης μεταξύ των απομονωμένων στελεχών του καφέ από την Κόστα Ρίκα και των απομονωμένων στελεχών της ελιάς στην Puglia.

Η σύγκριση δεδομένων των γενετικών αλληλουχιών που αναφέρθηκαν στη μελέτη έδειξε ότι το βακτήριο Xylella fastidiosa από τα ελαιόδεντρα σχετίζεται άμεσα με τις παραλλαγές της Κεντρικής Αμερικής.

Τα στοιχεία υποδηλώνουν επίσης ότι η μετάδοση σημειώθηκε με την εισαγωγή ενός ​"ασυμπτωματικό» μολυσμένο φυτό καφέ, πιθανότατα φερμένο στην Ιταλία ως καλλωπιστικό φυτό.

Επικεφαλής της μελέτης ήταν μια διεθνής ομάδα που περιλαμβάνει επιστήμονες από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Γαλλία και την Ιταλία.

Μεταξύ των συγγραφέων, η Ιταλίδα βιολόγος Maria Saponari του Εθνικού Συμβουλίου Ερευνών της Ιταλίας στην Απουλία ήταν η πρώτη που ανίχνευσε το Xyella fastidiosa στην κοντινή περιοχή Salento το 2013.

"Προηγουμένως πιστευόταν ότι περιοριζόταν στην Αμερική, η ανίχνευση του Xylella fastidiosa στην Ευρώπη έχει εγείρει νέες ανησυχίες παγκοσμίως λόγω των εξαιρετικά επιβλαβών δυνατοτήτων του», είπε. ​"Η πρώτη επιβεβαιωμένη αναφορά στην Ευρώπη το 2013 ακολουθήθηκε σύντομα από την προοδευτική ανίχνευση σε πολλές άλλες χώρες της ΕΕ.»

"Το παθογόνο διεύρυνε σταδιακά τη γεωγραφική του εμβέλεια παγκοσμίως καθώς και την ικανότητά του να σχηματίζει νέους συσχετισμούς με τα φυτά ξενιστές», πρόσθεσε. ​"Σε αυτό το πλαίσιο, χρησιμοποιήσαμε ένα γονιδιωματικό εργαλείο για να μελετήσουμε τις διαδικασίες που οδηγούν ένα αναδυόμενο βακτήριο προς μια επιδημία φυτικών ασθενειών».

"Όσον αφορά ιδιαίτερα την εξάπλωση του βακτηρίου στη νότια Απουλία, τα γονιδιωματικά δεδομένα μας επέτρεψαν να ανασυνθέσουμε την εμφάνιση του συνδρόμου γρήγορης παρακμής της ελιάς, το οποίο οδήγησε στο θάνατο πολλών εκατομμυρίων ελαιόδεντρων, με σημαντικές περιβαλλοντικές, κοινωνικές, πολιτικές και οικονομικές συνέπειες. », συνέχισε ο Σαπονάρι.

"Η ανάλυσή μας υποδηλώνει ότι το παθογόνο είχε φτάσει στην Ιταλία με μία μόνο εισαγωγή από την Κόστα Ρίκα, επιβεβαιώνοντας το 2008 ως το πιο πιθανό έτος κατά την εισαγωγή του Xylella στην Ιταλία», πρόσθεσε. ​"Αυτό είναι σύμφωνο με τις πρώτες αναφορές των αγροτών της Απουλίας για μολυσμένα δέντρα το 2010, καθώς η περίοδος επώασης της νόσου μπορεί να διαρκέσει περισσότερο από δύο χρόνια».

Τα φυτά του καφέ χρησιμοποιούνται ευρέως σε κήπους, βίλες και θέρετρα: το έντονο πράσινο φύλλωμά τους τα καθιστά ιδανικά για τη διακόσμηση εξωτερικών χώρων.

"Ενώ σε ψυχρότερες περιοχές, το φυτό διατηρείται σχεδόν πάντα μέσα. στο Σαλέντο, πιθανότατα κρατήθηκε έξω, ευνοώντας έτσι τη μετάδοση», είπε ο Σαπονάρι.

Για να αποδείξουν ότι το Xylella fastidiosa θα μπορούσε να είχε μεταδοθεί από το ένα είδος στο άλλο, οι ερευνητές διεξήγαγαν επίσης πειράματα όπου εμβολίασαν τα βακτήρια σε φυτά καφέ και εξάπλωσαν τη μόλυνση στα ελαιόδεντρα με ελεγχόμενο τρόπο χρησιμοποιώντας spittlebugs, ο φυσικός φορέας για το Xylella fastidiosa.

"Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι τα φυτά του καφέ μπορεί να αντιπροσωπεύουν έναν λανθάνοντα φορέα του βακτηρίου», κατέληξαν οι ερευνητές.

• Μικροβιακή Γονιδιωματική
• Φύση