Αύξηση της τάσης: Γιατί οι τιμές του ελαιολάδου στην Ελλάδα πέφτουν

Οι τελευταίες αναφορές σχετικά με τις τιμές για τις μαζικές πωλήσεις έξτρα παρθένου ελαιολάδου (EVOO) στην Ελλάδα δείχνουν μια απότομη πτώση. Πως είναι αυτό δυνατόν?

Νωρίτερα το Νοέμβριο, όταν η Ισπανία, η Γαλλία, η Τουρκία και η Ιταλία ανέφεραν χαμηλότερη παραγωγή κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου Εποχή συγκομιδής 2014, οι τιμές για την ελληνική EVOO άρχισαν να αυξάνονται σε € 3.50 - € 4.00 ανά κιλό που καταβλήθηκε στα ελαιοτριβεία. Η τάση έχει αντιστραφεί πρόσφατα και οι τιμές μειώνονται απότομα. Από την περασμένη εβδομάδα οι μεγάλοι Ιταλοί αγοραστές δεν επιθυμούν να προσφέρουν τις τιμές άνω του € 3.20.

Οι Έλληνες ελαιοκαλλιεργητές αναγκάζονται να πουλήσουν σε χαμηλότερες τιμές για να καλύψουν το κόστος τους ή τις απώλειές τους που συσσωρεύτηκαν από την κακή συγκομιδή του προηγούμενου έτους. Ενώ η συνολική παραγωγή στην Ελλάδα θα διπλασιαστεί τα θλιβερά αποτελέσματα του περασμένου έτους, η φετινή συγκομιδή στην Ελλάδα είναι κάτω του μέσου όρου σε πολλές περιοχές: Η παραγωγή της Θάσου αν είναι σχεδόν 80% από τα κανονικά επίπεδα για δεύτερη συνεχή χρονιά. Η Κέρκυρα σημείωσε πτώση 40%. στην Πελοπόννησο η παραγωγή είναι χαμηλότερη από το συνηθισμένο. Η περιοχή του Αγρινίου, στη δυτική κεντρική Ελλάδα, επλήγη από έντονες βροχές και ο άνεμος στις αρχές Νοεμβρίου προκάλεσε την πτώση των ελιών. Ένα σπάνιο twister εμφανίστηκε ακόμη και που ξεριζώνει τις ελιές. Σε άλλες περιοχές όπως το Βόλο στα ανατολικά, πολλοί αγρότες εκμεταλλεύτηκαν τις υψηλότερες τιμές για επιτραπέζιες ελιές και έβγαιναν νωρίς τη συγκομιδή αντί να περιμένουν να ανοίξουν οι ελαιοτριβεία. Άλλοι έχουν εγκαταλείψει όλα μαζί, ή απλά συγκομίζουν για το λάδι που χρειάζονται για τις οικογένειές τους.

Ποιος ευθύνεται?

Υπάρχει μεγάλη ευθύνη για να το κάνεις. Οι ελληνικοί ελαιοτριβεία και οι εμπορικές εταιρείες αναζητούν μια γρήγορη ανάκαμψη με την πώληση σε Ιταλούς αγοραστές. Μεσιτίζοντας ένα εκατομμύριο κιλά χύμα ελαιόλαδο μπορούν να κάνουν ένα γρήγορο κέρδος έως και 500,000 ευρώ. Προσαρμόζουν την τιμή που καταβάλλεται στους ελαιοκαλλιεργητές ανάλογα με το τι ο Ιταλός αγοραστής είναι διατεθειμένος να τους πληρώσει. Το κέρδος για τον ελαιοτριβείο ή τον μεσίτη είναι κλειδωμένο εάν αγοράζουν υψηλά ή χαμηλά. Επιπλέον, δεν επενδύουν τα κέρδη τους σε δραστηριότητες μάρκετινγκ ή προώθησης για το ελληνικό ελαιόλαδο. Όταν αντιμετωπίζουν κατηγορούν την κυβέρνηση και την οικονομική κρίση για την αδράνεια τους. Έχω μιλήσει με αρκετούς ιδιοκτήτες ελαιοτριβείων και συνεταιρισμούς για αυτό το πρόβλημα και το επιβεβαίωσαν, αλλά δεν είναι πρόθυμοι να συνεχίσουν να καταγράφουν και να παραδεχτούν τις μαζικές πωλήσεις ελαιολάδου σε ιταλικές εταιρείες.
Δείτε επίσης:Πλήρης κάλυψη της συγκομιδής του 2014
Οι ελληνικές εταιρείες ελαιολάδου δεν ενήργησαν κατά διαφορετικό τρόπο ούτε κατά τους καλούς οικονομικούς χρόνους. Καμία ελληνική κυβέρνηση δεν έχει δείξει ποτέ μεγάλο ενδιαφέρον για τη δημιουργία συμβουλίου ή δομής ελαιολάδου για την προστασία των τιμών και την προώθηση καινοτόμων εκστρατειών ή πωλήσεων Ελληνικό ελαιόλαδο στο εξωτερικο. Αυτό αφήνει το πεδίο ανοιχτό για όλους τους εμπλεκόμενους για να προωθήσουν τα δικά τους στενά προσωπικά και περιφερειακά συμφέροντα. Αυτή ήταν μια συνταγή για καταστροφή για την ελληνική βιομηχανία ελαιολάδου γενικά και για τους μικρούς ελαιοκαλλιεργητές. Υπάρχει ένας αριθμός μεμονωμένων ελαιοτριβείων, καλλιεργητών και εμπόρων που κατάφεραν να δημιουργήσουν ισχυρές μάρκες διεθνώς, να κερδίσουν βραβεία και διεθνή αναγνώριση, αλλά αποτελούν την εξαίρεση.

Μια ιστορία δύο χωρών

Οι Ιταλοί πρέπει να προσφέρουν το συνεχώς αυξανόμενο μερίδιο αγοράς τους ποιοτικό ελαιόλαδο. Έχουν επενδύσει στην προώθηση και εμπορία του ελαιολάδου τους και έχουν δημιουργήσει ισχυρές μάρκες. Οι προσπάθειές τους πληρώνουν. Οι ιταλικές εταιρείες ελαιολάδου έχουν επίσης προωθήσει επιτυχώς τον αγροτουρισμό στις περιοχές ελαιοκαλλιέργειας της Ιταλίας με φανταστικά αποτελέσματα.

Η ελληνική κυβέρνηση, από την άλλη πλευρά, έχει κάνει ελάχιστα για να προωθήσει την εμφιάλωση στην Ελλάδα και να αναπτύξει ισχυρό γεωργικό και γαστρονομικό τουρισμό. Φέτος η Ελλάδα είχε 20 εκατομμύρια επισκέπτες, αλλά πολύ λίγοι είχαν την ευκαιρία να δοκιμάσουν υψηλής ποιότητας ελληνικό ελαιόλαδο. Αυτό που τα περισσότερα ξενοδοχεία 4 και 5 στην Ελλάδα εξυπηρετούν ως EVOO θα απορριφθεί από έναν έμπειρο δοκιμαστή. Ακόμη και όταν χορηγούνται επιδοτήσεις στους ελαιοκαλλιεργητές, υπάρχει ελάχιστος έλεγχος για τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιούνται.

Το ανερχόμενο αστέρι

Στην Τυνησία, εν τω μεταξύ, ο αριθμός των εταιρειών που εξάγουν εμφιαλωμένο ελαιόλαδο έχει αυξηθεί από 20 σε 46 από το 2012 και οι Τυνήσιοι επενδύουν σημαντικά στην ανάπτυξη της παραγωγής ελαιολάδου τους. Η εκστρατεία προώθησης του ελαιολάδου της Τυνησίας έχει στοχεύσει τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη και έχει βοηθηθεί από τη στρατηγική της κυβέρνησης της Τυνησίας για γεωργικά προϊόντα μηδενικής βαθμολογίας για σκοπούς φόρου προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ). Η φετινή παραγωγή υπολογίζεται σε πάνω από 300,000 τόνους, που μπορεί να ξεπεράσει ακόμη και τη συνολική παραγωγή ελληνικού ελαιολάδου (ακόμα και την ιταλική παραγωγή φέτος). Αυτός μπορεί να είναι ένας λόγος που οι Ιταλοί δεν είναι πλέον διατεθειμένοι να πληρώσουν υψηλές τιμές για το ελληνικό EVOO. μπορούν να το πάρουν από την Τυνησία με λιγότερο από 3 € το κιλό.

Είναι η νοθεία της ελληνικής EVOO την απάντηση;

Μεγάλη κλίμακα νοθεία του ελαιολάδου από τις ιταλικές εταιρείες δέχθηκε πρόσφατα μεγάλο τύπο και εξακολουθεί να αποτελεί συνεχή ανησυχία. Τώρα, η Ελλάδα μπορεί να βρίσκεται στα πρόθυρα ενός παρόμοιου προβλήματος με τη νοθεία. Οι Έλληνες είναι οι μεγαλύτεροι κατά κεφαλήν καταναλωτές του EVOO στον κόσμο, καταναλώνουν περισσότερα από 18 κιλά ετησίως. Με τόσα πολλά υψηλής ποιότητας ελληνικό ελαιόλαδο που πηγαίνει στην Ιταλία, που πρόκειται να προμηθεύσει την ελληνική αγορά;

Νωρίτερα φέτος η ελληνική κυβέρνηση συνασπισμού ώθησε από την ΤΡΟΙΚΑ (ο όρος τρόικα έχει χρησιμοποιηθεί ευρέως στην Ελλάδα για να αναφερθεί η παρουσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου από το 2010 και τα οικονομικά μέτρα που έχουν λάβει οι κυβερνήσεις) για να νομιμοποιήσουν την ανάμειξη ελληνικού ελαιολάδου με επανεξετάσει προκειμένου να μειωθούν οι τιμές για τους Έλληνες καταναλωτές. Το Repaso, όπως υποδηλώνει το όνομα, είναι η διαδικασία διαβίβασης των απορριμμάτων πάστα ελιάς μέσω της φυγοκέντρησης για δεύτερη φορά με ζεστό νερό. Αυτή η διαδικασία χρησιμοποιείται για την εξαγωγή του υπολοίπου ελαιολάδου που αφήνεται πίσω στην πάστα ελιάς με την πρώτη συμπίεση. Το Repaso είναι πολύ δύσκολο να εντοπιστεί επειδή δεν προστίθενται χημικές ουσίες για να εξαχθεί το ελαιόλαδο από την πάστα ελιάς. Η κυβέρνηση συνασπισμού ετοιμαζόταν να συμφωνήσει, αλλά η αντίσταση αναπτύχθηκε από μέλη των δικών τους κομμάτων. Οι ελαιοκαλλιεργητές βγήκαν στους δρόμους σε διαμαρτυρία και η προβλεπόμενη νομοθεσία εγκαταλείφθηκε.

Εισαγωγές Repaso

Εντούτοις, για την προετοιμασία αυτής της νέας νομοθεσίας, ορισμένες ελληνικές εταιρείες ελαιολάδου άρχισαν να εισάγουν μεγάλες ποσότητες ελαιολάδου από την Ισπανία μέσω της Ιταλίας για να το αναμειγνύουν με το ελληνικό EVOO.

Ο προηγούμενος Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Αθανάσιος Τσαφτάρης, όταν ρωτήθηκε για το θέμα αυτό τον περασμένο Φεβρουάριο, αναγνώρισε ότι σημειώθηκαν παράνομες εισαγωγές. Ο Τσαφτάρης αναγνώρισε το μεγάλο πρόβλημα του Ελληνισμού του ισπανικού ελαιόλαδου (επισκευή) και επεσήμανε ότι οι έλεγχοι θα ενισχυθούν για να προστατευθεί η ποιότητα του ελληνικού ελαιολάδου. Αυτή η Ελληνιστικοποίηση της ισπανικής επισκευής υποψιάστηκε ότι ήταν ο κύριος λόγος για τον οποίο οι τιμές της ελληνικής EVOO απέτυχαν να αυξηθούν ακόμη και με απώλειες 50 τοις εκατό της παραγωγής στο 2013. στην πραγματικότητα, οι τιμές για το EVOO που πωλούνται χύμα μειώθηκαν σε € 2.50 ανά κιλό. Τώρα, μετά την πτώση της τιμής που οι ελαιοτριβεροί είναι πρόθυμοι να πληρώσουν για το EVOO, οι φήμες για μεγάλη εισροή ισπανικών επισκευών αναφέρθηκαν στην Ελλάδα για άλλη μια φορά.

Τα κρητικά ελαιοτριβεία απαιτούν το δικαίωμα να παράγουν επισκευές

Ο κύριος λόγος για τον οποίο οι ελληνικές εταιρείες ελαιολάδου διαφεύγουν μέχρι στιγμής το στίγμα του ελάττωμα ελαιολάδου σε διεθνές επίπεδο οφείλεται στις χύδην εξαγωγές της EVOO σε άλλες χώρες κυρίως στην Ιταλία. Επιπλέον, τα ελαιοτριβεία στην Ελλάδα δεν επιτρέπεται να φτιάχνουν ελαιόλαδο ρεπάσο. Η πάστα ελιάς πρέπει να μεταφερθεί σε ένα διυλιστήριο για τη δευτερογενή εκχύλιση με νερό και στη συνέχεια μια περαιτέρω εκχύλιση με εξάνιο για την παραγωγή εξευγενισμένων ελαιολάδων. Αυτός είναι ο λόγος που το 80 τοις εκατό της παραγωγής ελληνικού ελαιολάδου έχει τη μορφή EVOO. Αυτό μπορεί να αλλάξει σύντομα. Ο Κρητικός Σύνδεσμος Ελαιοτριβείων και Εμφιαλωτών απηύθυνε πρόσφατα έκκληση στην ελληνική κυβέρνηση να τους επιτρέψει να παράγουν ρεπάσο στα ίδια ελαιοτριβεία που παράγουν το EVOO. Επικαλούνται περιβαλλοντικές ανησυχίες όπως η υψηλή χρήση νερού και τα απόβλητα, και την επιθυμία τους να γίνουν πιο κερδοφόροι. Υπάρχει αυξανόμενη ζήτηση για repaso στην παγκόσμια αγορά, την οποία δεν μπορούν να προσφέρουν. Εάν το repaso παράγεται στα ίδια ελαιοτριβεία και διατηρείται σε δεξαμενές δίπλα-δίπλα, η πιθανότητα νόθευσης αυξάνεται.

Χωρίς τα αποθεματικά από το προηγούμενο έτος και η Ιταλία που αγοράζει το μεγαλύτερο μέρος του EVOO από τα ελαιοτριβεία σε χαμηλότερες τιμές, φημολογείται η νοθεία της EVOO για να συμβεί ξανά. Το ερώτημα για το μυαλό όλων είναι: Τι είδους EVOO θα αγοράσει ο Έλληνας καταναλωτής το επόμενο έτος;

• Ελληνικό Ελαιόλαδο: Πώς μπορεί να υλοποιηθεί το διεθνές δυναμικό της; (Το περιοδικό Estey Centre για το Διεθνές Δίκαιο και την Εμπορική Πολιτική)
• Τυνησία: τριπλάσια παραγωγή ελαιολάδου (African Manager)
• Μια συγκομιδή προφυλακτήρα στην Τυνησία (Olive Oil Times)